Peloponez 2022

21 - 28 wrzesnia

Wspomnienia

Wycieczka w głąb dziejów

nadesłał: Piotr
17-10-2022

Gdzie można zobaczyć materialne świadectwa z epoki homeryckich bohaterów? Zmagań, o których pisali Herodot i Tukidydes? Areny, na których sportowcy walczyli o olimpijskie laury? Rynek, gdzie Paweł głosił Dobrą Nowinę? Zamki wzniesione przez krzyżowców, bizantyjskie kościoły i meczety z czasów tureckiej okupacji? Gdzie wreszcie są pamiątki świadczące o bohaterskiej walce Greków o wolność w XIX w.? To wszystko można zobaczyć na obszarze mniejszym niż Mazowsze – na Peloponezie!
Wybraliśmy się 16 osobową grupą, podróżującą zgrabnym autobusikiem, a nasz grecki kierowca – Kostas – śmiało wjeżdżał nawet na bardzo wąskie drogi. Do zwiedzania Peloponezu dodaliśmy jeszcze trochę Aten, bo tam jest lotnisko. Grupa zebrała się w hotelu w Atenach we środę wieczorem, a następnego ranka rozpoczęliśmy program krajoznawczy, od wizyty na Akropolu, wśród tłumu turystów, co znacznie obniżało satysfakcję ze zwiedzania. Mimo to 3 godziny spędzone na wzgórzu wcale się nie dłużyły, w przeciwieństwie do wyjechania z centrum zatłoczonych Aten.
Skierowaliśmy się na Peloponez, z przystankiem koło mostu nad Kanałem Korynckim. Pierwszym zwiedzanym obiektem był Stary Korynt, a raczej część tego wielkiego niegdyś miasta, odkopana przez archeologów. Wydobyte przy okazji rzeźby czy inne ciekawe obiekty zgromadzono w niewielkim muzeum. Z Koryntu pojechaliśmy do Tolo – niewielkiej miejscowości wypoczynkowej nad Zatoką Argolidzką gdzie w położonym blisko morza hotelu mieliśmy zarezerwowane dwa kolejne noclegi.
Na Argolidę przeznaczony był kolejny dzień. Najpierw Mykeny, opasana cyklopimi murami twierdza na wzgórzu, gdzie Schliemann wykopał wspaniały złoty skarb, w tym pośmiertną maskę, którą (jak się okazało błędnie) wziął za odcisk twarzy Agamemnona. Nieco poniżej twierdzy świetnie zachował się liczący ponad 3300 lat królewski grobowiec lotosowy, zwany obecnie skarbcem Atreusa, a dawniej grobem Agamemnona. To tę budowlę odwiedził blisko 200 lat temu Słowacki. Nie mogłem się powstrzymać, żeby w mającym świetną akustykę wnętrzu nie zarecytować fragmentu poematu.
Z Myken pojechaliśmy do Epidauros, starożytnego sanktuarium Asklepiosa, które było też lecznicą. Najbardziej znanym obiektem tego rozległego kompleksu jest teatr zbudowany przez Polikleta Młodszego w IV w p.n.e., ale inne obiekty też są niezwykle ciekawe bo dają wyobrażenie jak funkcjonowało to centrum religijno-medyczne. Całość jest pięknie położona wśród soczystej zieleni, co jest raczej nietypowe dla Peloponezu.
Ostatnim punktem tego dnia było Nafplio, eleganckie i zadbane, położone u stóp dwóch potężnych fortec, rozbudowanych przez Wenecjan. Nafplio było przez kilka lat stolicą odrodzonej Grecji i miejscem gdzie zamordowano jej pierwszego prezydenta Kapodistriasa (1831).
Kontynuując podróż po Peloponezie pojechaliśmy z Tolo do Mistry, opuszczonego bizantyjskiego miasta położonego blisko Sparty, na zboczach Tajgetu. Tu dla odmiany znaleźliśmy się w świecie kościołów i klasztorów, częściowo zrujnowanych, ale z zachowanymi znacznymi partiami fresków, z których spoglądały na nas surowe twarze świętych postaci.
Z Mistry ruszyliśmy przez ziemie starożytnego Lacedemonu do Monemwazji, położonej na oblewanej wodami Morza Kreteńskiego skale, połączonej z lądem wąską groblą. Miasto założone przez Bizantyjczyków (VI w n.e.), a po upadku cesarstwa rządzone jeszcze 100 lat przez Wenecjan, było ludne i bogate, podupadło i częściowo obróciło się w gruzy podczas okupacji tureckiej. Dzisiaj wypełniają je turyści, spacerujący po wąskich uliczkach, na których nie ma samochodów, gdyż żaden nie zmieściłby się w jedynej bramie prowadzącej do miasta. Z Monemwazji przejechaliśmy na nocleg do Gythio, kolejnego nadmorskiego kurortu położonego nad Zatoką Lakońską, u nasady subpółwyspu Mani, środkowego z trzech „palców”, które Peloponez wysuwa ku południowi.
Mieszkańcy Mani słynęli z zaciekłych, krwawych sporów między klanami, które ciągnęły się nieraz przez pokolenia, budowali w związku z tym mieszkalno-obronne wieże, których sporo przetrwało w krajobrazie. Szczególna pod tym względem jest Vathia, położona na wysokim górskim zboczu. Z odległości wygląda niezwykle malowniczo, z bliska jest dość przygnębiająca, opuszczona i zrujnowana. Widać, że podjęto próby rewitalizacji Vathii, ale zapewne pandemia przekreśliła te rachuby i nawet poczynione niedawno inwestycje popadły w ruinę. Dalsza droga z Vathii wiodła wzdłuż Zatoki Messeńskiej, zatrzymaliśmy się w rybackiej wiosce Gerolimenas, a następnie przy bizantyjskich kościółkach w pobliżu Platanos. Koło Kardamyli obejrzeliśmy zameczek Mourtzinos, z którego blanków roztaczają się interesujące widoki. Mijając współczesną Kalamatę (tę od oliwek), dojechaliśmy pod wieczór do kolejnego hotelu, gdzie przewidziane były dwa noclegi. Był to obiekt położony w pobliżu miasteczka Methoni, na opadającym łagodnie ku morzu zboczu, niedawno zbudowany, z pięknymi widokami i świetną kuchnią.
Kolejnego dnia operowaliśmy w okolicy Methoni. Najpierw pojechaliśmy do Pylos, sympatycznego miasteczka z małym portem i górującą nad miastem twierdzą zbudowaną przez Turków. Zatoka między Pylos a wyspą Sfakterią była miejscem 2 ważnych bitew morskich, jednej w starożytności, podczas wojen peloponeskich, drugiej w 1827, zwanej bitwą pod Navarino (taką nazwę nosiło przez pewien czas Pylos), w której zniszczono flotę turecką. Kila kilometrów od Pylos znajduje się niewielka, piaszczysta zatoka o kształcie podkowy, zwana Voidokilia. To miejsce prawdziwie urocze, bez jakichkolwiek urządzeń wypoczynkowych. Wejście do zatoki flankowane jest przez dwa skaliste wzgórza. Wspięliśmy się na jedno z nich, stromą, miejscami ubezpieczoną ścieżką mijając po drodze obszerną jaskinię znaną z mitologii jako grota Nestora. Po wspinaczce spędziliśmy jeszcze kilka relaksujących godzin na plaży, kąpiąc się w przyjemnie ciepłych wodach zatoki. W drodze powrotnej do hotelu zatrzymaliśmy się jeszcze w Methoni aby zwiedzić ruiny rozległej twierdzy zbudowanej przez Wenecjan.
Kolejny dzień przyniósł najpierw zwiedzanie ruin pałacu Nestora, miejsca mającego bezpośrednie odniesienie do Odysei. Kompleks jest bardzo dobrze udostępniony do zwiedzania. Oglądanie z wysokich pomostów pozwala na łatwe zorientowanie się w rozplanowaniu budowli. Następnie pojechaliśmy do Olimpii. Po drodze padał rzęsisty deszcz, ale przeszedł, zanim przyjechaliśmy na miejsce. Ten sportowo-religijny kompleks robi duże wrażenie: rozległością, zaplanowaniem, wzniesionymi z rozmachem budowlami, a miejscowe muzeum jest pełne wybitnych dzieł sztuki i niezwykłych pamiątek. Kompleks funkcjonował przez ponad 1000 lat, aż chrześcijański cesarz Teodozjusz zakazał igrzysk, jako bezbożnych. Z Olimpii pojechaliśmy na nocleg do Salianitiki nad Zatoką Koryncką. Z położonego nad samym morzem hotelu widać było po drugiej stronie zatoki masyw Parnasu…
Do Aten wróciliśmy szybko, nadmorską autostradą, a że samoloty do Krakowa i Warszawy odlatywały późnym popołudniem, był jeszcze czas na odwiedzenie dawnego klasztoru Dafni, znanego ze wspaniałych mozaik i krótkiego odpoczynku w cieniu drzew pobliskiego parku botanicznego Dimidious.
Siedmiodniowa wycieczka przez stulecia dobiegła końca, myślę, że się udała, ale musiała też być dość wyczerpująca, skoro połowa grupy została na kolejny tydzień w Grecji, żeby wreszcie trochę odpocząć….

Nie tylko komentarze

liczba komentarzy: 3

Anka (17-10-2022)
Nasze zdjęcia grupowe umieściłam na dropboxie. Można je pobrać korzystając z linku:

https://www.dropbox.com/sh/wlpfzzh2raftcdv/AAAT2TEvvuBHZqgESEhXmD1xa?dl=0

Anka (22-07-2024)
Zdjęcia zostały usunięte, link nieaktualny.

Joasia (20-10-2022)
bardzo dziękuję za opis wycieczki Piotra, zdjęcia Ani jak i możliwość skopiowania zbiorowych w dużej rozdzielczość. Jestem nuworyszem w Tej grupie stąd moje pierwsze "dotknięcie" tej sprawy. Bardzo dziękuje za całość, z której jestem bardzo zadowolona i co będę pamiętać
Joasia

Galeria

Akropol, tłum przeciska się przez Propyleje.

Nasza przewodniczka, między Włodziem i Jasiem.

Erechtejon, portyk z kariatydami (oryginalne rzeźby są w muzeum).

Partenon, architraw wsparty na doryckich kolumnach, fryz z metopami i tryglifami, fragment tympanonu

Pozostałości rzymskiego forum, widoczna wieża wiatrów.

Odeon Herodesa Attykusa na zboczu Akropolu.

Nad murem widoczna jońska światynie Nike Apteros.

Sfinks, VI w. p.n.e., muzeum w Starym Koryncie.

Stary Korynt, muzeum, ceramika pochodząca z wykopalisk.

Mozaika z czasów rzymskich z głową Dionizosa, Stary Korynt, muzeum.

W Starym Koryncie przewodniczka mówiła po angielsku.

Wykopaliska Starego Koryntu, ruiny światyni Apollina (VI w. p.n.e.)

7 doryckich kolumn światyni Apollina w Starym Koryncie.

Wzgórze Akrokoryntu, z ruinami twierdzy na szczycie.

Wykopaliska starożytnego Koryntu, otoczenie fontanny (sadzawki?) Pejrene.

Znowu muszę się natężyć, żeby tłumaczyć z angielskiego.

Muzeum w Mykenach, figurki antropomorficzne, 1250-1180 p.n.e.

Replika królewskiej maski pośmiertnej znalezionej w Mykenach przez Schliemana, oryginał w Atenach.

Mykeny, replika fresku z XIII w.p.n.e., oryginał jest w Atenach.

Przez Lwią Bramę wchodzimy do mykeńskiej twierdzy.

Mykeny, krąg grobowy wewnątrz twierdzy, tu kopał Schliemann.

Cyklameny, prawdopodobnie Cyclamen graecum

Pozostałości cyklopich murów twierdzy Mykeńskiej

Mykeny, korytarz wiodący do cysterny na wodę.

Owocująca pistacja (ale nie ta jadalna).

Lwia Brama i mury cyklopie od wewnątrz twierdzy.

Wchodzimy do 'Grobu Agamemnona' (Skarbca Atreusza)

Sklepienie komory grobowca, w architekturze zwane pseudokopułą.

I znawu tłumaczenie z angielskiego, muszę patrzeć na mówiącą przewodniczkę, żeby zrozumieć.

Epidauros, amfiteatr zbudowany ok. 330 r. p.n.e. przez Polikleta Młodszego.

Kwiat oszlocha morskiego Urginea maritima

W Epidauros też urządzano igrzyska - stadion.

Okrągła świątynia (tolos) w sanktuarium Asklepiosa w Epidauros.

Nafplio, w tym meczecie obradował pierwszy grecki parlament.

Kościół Agios Spiridon, przy nim zamordowano Ioannisa Kapodistriasa.

Na małej wysepce Wenecjanie wznieśli twierdzę Bourtzi, która broniła wejścia do portu w Nafplio.

Nad Nafplio góruje wielka twierdza Palamidi.

Owocostan daktylowca Phoenix canariensis

Początek zwiedzania Mistry, znowu musiałem natężyć uwagę.

Położenie miasta wśród gór (Tajget), dość lesistych jak na Grecję.

Chrystus Pantokrator w absydzie kościoła Agia Sofia

Agia Sofia, detal kolumny, widoczny dwugłowy, bizantyjski orzeł.

Widok z góry na Pałac Despotów (namiestników cesarskich).

W Pałacu Despotów trwają prace, nie jest udostępniony.

Widok na katedrę (mitropolis) z końca XIII w.

Dojście do czynnego klasztoru Pantanassa

Fresk ze sceną męczeństwa św. Dymitra, patrona katedry

W Monemwazji trafiliśmy na orszak ślubny.

Platia Dzamiou, główny plac Dolnego Miasta (Górne wznosiło się na skale).

Kościół Chrissafitiss, w którym był ślub.

Monemwazja, domy wspinają się po zboczu.

Niestety gros budynków w Vathii to ruiny.

Bizantyjski kościółek Przemienienia (Metamorphosis) w Nomitsi, powstał z końcem XIV w.

Jeszcze starszy koścółek k. Nomitsi, XII/XIII w.

Kościół Agios Spiridon w Starym Kardamili, XVIII w.

Stare Kardamili, wieża i zameczek Mourtzinos

Widok z wieży Mourtzinos na okolice Kardamili

Pylos, turecka twierdza, budowana od XVI w.

Wejście do zatoki Navarino, między lądem a znaną z Wojny Peloponeskiej wyspą Sfakteria.

Wspinamy się do ruin Paleo Kastro (starego zamku)

Za zatoką Voidokilia rozciąga się słonawa laguna.

Wenecka twierdza w Methoni, wewnątrz było niegdyś spore miasto.

Fortyfikacja zbudowana przez Turków na wysepce Bourtzi broniła podejścia do twierdzy Methoni.

Wykopaliska w pałacu Nestora (kultura mykeńska), pałac spłonął ok 1200 r. p.n.e.

Krąg paleniska w megaronie (sali tronowej).

Mały megaron królowej, obok wanna, Homer śpiewał, że Telemach brał kąpiel w pałacu Nestora.

Wejście do grobu tolosowego w pobliżu pałacu.

Palestra, część przeznaczona do ćwiczeń i walki na pięści.

Filippejon, światynia-pomnik Filipa II, budowę zaczęto po bitwie pod Cheroneą w 338 r. p.n.e.

Stadion, ławki były tylko dla VIPów - kamienny kwadrat po prawej.

Muzeum w Olimpii, ozdoba w kształcie głowy gryfa, VII w. p.n.e.

Hełm Militiadesa, dowódcy Greków w bitwie pod Maratonem w 490 r. p.n.e. Niezwykła pamiątka!

Bitwa Lapitów z Centaurami, grupa z zach. tympanonu świątyni Zeusa w Olimpii.

Hermes z małym Dionizosem, rzeżba Praksytelesa, 340 - 330r. p.n.e.

Przed hotelem w Selianitice, drugi od lewej nasz kierowca, Kostas.

W Dafni są wspaniałe mozaiki, tu ze sceną Narodzenia.

Dafni, portyk, w którym użyto jońskich kolumn. Jedna jest starożytna.